De geschiedenis van de Aloysiusschool.


De geschiedenis van de Aloysiusschool gaat terug tot 1825, met een voorloper vanaf 1814.
In januari 1825 nemen de Armenbesturen van de beide R.K. kerken in Amersfoort, de O.L.Vrouwe Hemelvaart aan de Langegracht en Soli Deo Gloria (de naam St.Franciscus Xaverius kreeg de kerk pas later) aan 't Zand, het initiatief om een eigen R.K. Armenschool op te richten. Daarvoor (vanaf 1814) waren de kinderen ondergebracht in de school van Andries Vlaming, die wel katholiek was, maar ook les gaf aan 'openbare' kinderen.

De in 1825 gestichte Armenschool bleef bestaan tot 1933 en werd toen opgeheven. Personeel en leerlingen werden overgeplaatst naar de nieuw gestichte St.Aloysiusschool in het "Arnhemscheweg kwartier". Het was de eerste katholieke school die niet vlak bij of zelfs naast de kerk stond en zou dat tot heden bijven, zeker nu meerdere katholieke kerken gesloten zijn.

Het gebouw had toen meteen 7 lokalen, waarvan alleen de 4 lokalen op de begane grond gebruikt werden. De lokalen boven waren er wel, maar zouden pas na de oorlog verder afgebouwd worden. Aanvankelijk was het een jongensschool, sinds 1960 zitten er ook meisjes op school. Tot heden (1 oktober 2004) kunnen 3130 Amersfoortse kinderen zeggen leerling te zijn of te zijn geweest van de Aloysiusschool, 350 van hen zijn het nog. Alle namen van onze oud-leerlingen en huidige leerlingen zijn gecatalogiseerd. Zie de leerlingenlijst hieronder.



Klik hier voor de leerlingenlijst bij het 60-jarig bestaan van de school in 1993.
Het is een omvangrijk PDF-bestand. Laden kan even duren.
Klik hier voor een overzicht van de leerkrachten en klassen/groepen en aantal leerlingen vanaf 1933 tot 1994.

Klik hier voor het herinneringsboek dat uitgegeven werd bij het 60-jarig bestaan van de school in 1993.


De school heeft in zijn 75 jarig in 2008 bestaan slechts 4 hoofdmeesters gehad (sinds 1985 directeur geheten).
  • Het eerste hoofd was Arnold Thannhauser, die van 1933 tot 1946 hoofd van de school was.
  • In 1946 werd hij opgevolgd door Floris Andringa, die ruim 26 jaar hoofd van de school was. In het schooljaar 1971-1972 was Henk Smeets waarnemend hoofd wegens ziekte en afkeuring van Andringa.
  • In 1972 was zijn opvolger Wil Zimberlin (intussen was de basisschool ontstaan en veranderde het hoofd van de school in de directeur).
  • In 1987 werd Zimberlin opgevolgd werd door de huidige directeur Guido Delahaye, die dus pas de 4e hoofdmeester in 75 jaar is.

    Onder elke hoofdmeester is er aan de school gebouwd. In 1933 werd de school gebouwd, dhr.Thanhauser was als eerste hoofd bij deze bouw betrokken.
    De naam van de school, St.ALOYSIUSSCHOOL, is ook zijn voorstel geweest.

    Op de foto hiernaast Klas 3 uit 1946 met juffrouw Kuntz (rechts) en stagiare mej.de Wit. Links op de foto hoofdmeester Andringa.
    In 1946 was de Aloysiusschool nog volledig een jongensschool. Toch staat er één meisje op deze foto. De verklaring daarvan is lang een vraag geweest, maar de oplossing werd gevonden in 1948. Toen zaten er plots 8 meisjes op school. In dat jaar werd de bovenverdieping van de school in gebruik genomen. Die 8 meisjes werden 'geleend' van de Mariaschool in de Muurhuizen, dat een meisjesschool was, geleid door nonnen. In 1948 ging de school plots van 4 leerkrachten naar 6 leerkrachten. Er werden in de jaren 40 en 50 wel eens vaker meisjes 'geleend' van de Maria meisjesschool in de Muurhuizen (van de Nonnen). Dit omdat één leerling te weinig het ontslag van een leerkracht betekende en één leerling meer betekende een extra leerkracht erbij. De leerlingenschaal in artikel 28 van de Lager Onderwijswet bepaalde het verplichte aantal leerlingen bij een bepaald aantal leerlingen. Tot 40 leerlingen was 1 leerkracht verplicht, van 41 tot 80 twee leerkrachten, bij 81 tot 130 drie, bij 131 -186 vier enz. Het ging daarbij over het gemiddelde aantal leerlinen op de 3 teldata: januari, mei en september. Eén leerling kon het verschil maken. Bij nader uitzoeken blijkt dat precies te kloppen. In het schooljaar 1941-1942 had de school gemiddels net geen 132 leerlingen en dus 3 leerkrachten plus een stagiare (vrijwilliger zonder salaris). In het schooljaar 1942-1943 had de school gemiddeld 133 leerlingen en dus recht op 4 leerkrachten, waar achter de 4de leerkracht vermeld werd 'verplicht'. De stagiare werd dat schooljaar niet meer vermeld. De genoemde acht meisjes van de Mariaschool zaten allemaal in de eerste klas. Het jaar erop gingen zij terug naar de Mariaschool in de tweede klas. De namen van deze acht meisjes zijn opgenomen in de leerlingenlijst. De naam van dat ene meisjes is (helaas) niet bekend. Haar 'inschrijfkaart' zal met deze leerlinge teruggegaan zijn naar de Mariaschool. Pas in 1960 werd de Aloysiusschool een gemengde school en kwamen er 26 meisjes op school: 13 in de eerste en 13 in de tweede klas. Er zijn in 1960 208 leerlingen op school, waarvan 26 meisjes.

    Op het glas-in-loodraam in de school staat St.Aloysius temidden van leergierige kinderen afgebeeld. Het glas-in-loodraam, gemaakt door A.Stokhof-de Jong, is in de jaren vijftig aangeschaft uit de opbrengst van oud papier. De afbeelding heeft ook veel kenmerken van het onderwijs juist uit die tijd.






    Klik op het raam voor een vergroting.


    In 1947 werd de bovenverdieping (die in 1933 al was gebouwd) afgebouwd en in gebruik genomen.
    In 1980 werd de school gerenoveerd en werd het huidige kleutergedeelte gebouwd.
    In 1990 werd de school verder uitgebreid met een tiende groepslokaal en een (kleuter-)gymzaal.
    In 2000 is een nieuw lokaal, enkele toiletten en een spreekkamer bijgebouwd.
    In 2001 werden de zolders verbouwd tot leslokalen en werd het pannendak van de school vernieuwd. De pannen uit 1933 hadden reeds jaren hun dienst bewezen en werden eindelijk vervangen. Bij "Nieuwbouw" kunt U de bouwresultaten bekijken.


  • De geschiedenis van de school, die zo jong blijft als zijn bevolking, is in 1993, bij het 60-jarig bestaan van de school, uitvoerig uitgezocht en beschreven. Dank zij het historisch besef van enkelen zijn van alle oud-leerlingen en oud-leerkrachten de gegevens bewaard gebleven. Ook de oude lesroosters en leerplannen zijn al die tijd bewaard gebleven en vormen een onuitputtelijke bron van informatie over de geschiedenis van de school. Tot heden (sept.2003) hebben precies 100 leerkrachten en wel 41 meesters en 59 'juf-vrouwen' (de invallers niet meegerekend) aan de Aloysiusschool als leerkracht gewerkt (incl. de huidige leerkrachten). Van hen is dhr. Henk Smeets met ruim 40 dienstjaren (van 1934 tot 1975) het langst aan de Aloysiusschool verbonden geweest.
    Begon de school in 1933 met 4 leerkrachten, momenteel heeft de school 24 leerkrachten, waarvan ongeveer de helft part-time werkt. Voor een overzicht: Klik hierboven op de link "Leerkrachten en klassen/groepen".


    Meer informatie over de Aloysiusschool is te vinden in het boek over 200 jaar Katholiek Lager Onderwijs te Amersfoort. Bestellen kan via deze link.