Terug naar de lijst | Naar het overzicht in het kort. |
Van Feresne bestaan liefst 16 locaties in Nederland, allemaal 'al of niet overtuigend' bewezen. Dan zijn er minstens 15 onjuist en wellicht die 16e ook en is het toch Fréniches ten noorden van Noyon! Voor een overzicht verwijzen we naar een artikel van Th.Aerts in SEMafoor 2001 nr.3 (zie Afb.1: Enkele tekstproeven van de Peutinger-kaart hiernaast uit dat artikel. Klik op de afbeelding voor een vergroting). De lokaties die genoemd worden zijn:
Deze opsomming geeft al aan dat er maar wat geschoven en geraden wordt, ofwel: er bestaan geen steekhoudende argumenten voor al deze opties. Bovendien is voor de het dorp Dilsen, dat algemeen als de locatie voor Feresne wordt beschouwd, nooit enige historische continuïteit aangetoond. |
De visie van Albert Delahaye. Feresne is Fréninches, op 10 km. noord van Noyon en op 24 km van Châtillon-sur-Oise. De eerdere locatie Fresnoy wordt op grond van nieuwe bevindingen losgelaten. Die nieuwe bevindingen hebben alles te maken met het feit dat het Agripina van de Peutingerkaart niet meer als Keulen wordt opgevat, maar als Avesnes-sur-Helpe. Dit op grond van o.a. de volgende feiten: ![]() Feresne is de naam van een nederzetting in de provincie Neder-Germanië (Germania Inferior) die wordt vermeld op de (Peutingerkaart) als station langs de Romeinse weg tussen Atuatuca Tungrorum en Catualium, maar verder is de exacte locatie niet bekend. Algemeen wordt in de Nederlandse traditie op grond van vermoedens de plaats Smeermaas gezien als het Feresne van de Peutingerkaart. Wat schrijven Nederlands meest deskundige kenners van de Romeinse tijd hierover? A.W. Byvanck schrijft daarover: "Daar vermoedde Habets, die dit traject zorgvuldig heeft onderzocht, het poststation dat als 'Feresnes' op de kaart staat aangetekend. W.A. van Es geeft geen determinatie, wat uiteraard veelzeggend is. Hij weet evenmin als al die andere "historici" waar Feresne lag. T.Bechert en W.Willems geven als mogelijke locatie Stokkem, op grond van bij baggerwerken gevonden muurresten van een laat-Romeinse burgus. Op p.109 geven Bechert en Willems echter zelf al aan daarover twijfel te hebben. In "De Romeinen tussen Rijn en Maas" zet T.Bechert slechts een vraagteken bij Feresne(s). Ofwel: evenveel meningen als er "deskundigen" zijn. Pater Theo Aerts haalde in zijn boek 'Feresne Langs de Heirbaan' het dorp Dilsen (in België) aan, en meer bepaald de plaats waar nu de oude kerktoren staat. Maar dieper landinwaarts, in Mulheim, bevestigen de overblijfselen van een Romeinse tempel dat er een Romeinse nederzetting heeft gelegen. Bovendien legden de Romeinen hun weg op de meeste plaatsen op de dalrand boven de onbetrouwbare Maas. Ten derde stroomt ook hier de Vreetselbeek, die Theo Aerts als toponiem aanhaalt. Deze drie elementen lijken Mulheim aan te duiden als Feresnes. We zullen het nooit zeker weten. Een plaats die ook wel als het Fresenes genoemd wordt is het dorp Eijsden, in het uiterste zuiden van Limburg. Op grond waarvan, wordt nergens vermeld. Opgemerkt moet worden dat de weg van Noviomagi naar Agripina, waaraan Feresne ligt, op de Peutingerkaart 113 Romeinse mijlen ofwel 253 km. bedraagt. In de Nederlands/Duitse traditie zou deze weg van Nijmegen naar Keulen lopen, wat slechts een afstand van 130 km. is. Deze Romeinse weg is in Nederland/Duitsland dan ook niet passend te maken en kan er dan ook geen betrekking op hebben. Maar gaat het bij deze weg tussen Atuaca (Tongeren?) en Cortovallio (Heerlen?) wel over Nederland? Waarom staat Maastricht, waar onmiskenbaar een Romeinse nederzetting en vesting lag, er dan niet op? Het antwoord is even simpel als helder: deze weg tussen Noviomagi en Agripina lag niet in Nederland/België/Duitsland, maar in Noord-Frankrijk. Ook hier blijkt weer dat de Peutingerkaart (zie daar) niet over Nederland gaat. |