Terug naar de lijst Naar het overzicht in het kort.

Grinnibus = Rossum Grincourt-lès-Pas

In 1628 was men nog van mening dat Rhenen het klassieke Grinnibus was. Een opvatting die soms nog steeds wordt gehanteerd, o.a. in de gemeente Rhenen.

Rhenen kan nooit het Romeinse Grinnes zijn geweest, aangezien het ten noorden van de Rijn lag, dus buiten het Romeinse Rijk. Het Romeinse Grinnes lag op de Peutingerkaart aan de onderste weg in de Patavia en wordt traditioneel als Rossum beschouwd. Daarover bestaat overigens geen eenduidige opvatting.

Van de nederzetting bij Rossum is te weinig bekend om het karakter ook maar bij benadering aan te kunnen duiden (Van Es, o.c. p.131). Het uitsluitend militaire karakter van Rossum is eigenlijk niet bewezen (Van Es, o.c. p.232).


Rossum voor Grinnes komt niet overeen met de Peutingerkaart. Het ligt niet in de Betuwe, maar aan de overkant van de Waal en heet op de Peutingerkaart Grinnibus. Overigens is het bestaan van Rossum in de 4e eeuw (toen de Peutingerkaart ontstond en de Romeinen Nederland allang verlaten hadden) nooit aangetoond (Van Es, o.c. p.127).

Ook hier dus weer vier aanwijzingen dat de Peutingerkaart niet over Nederland gaat.

In Nederland heeft men meerdere locaties voor Grinnes. Meestal houdt men het op Rossum, echter die determinatie is slechts gebaseerd op de vondst van enkele munten.

De "eertijds door de Waal blootgewoelde" Romeinse overblijfselen zijn daarna geheel "opgeruimd" door de Waal (Byvanck, o.c. p.383).

De visie van Albert Delahaye.
Grinnibus is Grincourt-lès-Pas, gelegen op 11 km. noordoost van Doullens. Grinnibus lag op 30 mijl (is 67 km) van Tablis, het unieke Tablis, dat slechts in enkelvoud bestaat en étaples is. Tablis is, op een schuchtere poging van Byvanck na die er het niet meer bestaande Duble van maakte, nooit in Nederland gelocaliseerd.


De Nederlandse traditie.
In de Nederlandse traditie heeft men Grinnibus met geen enkele zekerheid kunnen identificeren, Het blijkt daaruit dat bijna elke historicus er andere locatie geeft omdat men zich blijkbaar niet kan vinden in de locatie van een ander. Buchelius (1565-1641) noemt in zijn "Commentarius rerum quotidianarum" (Commentaar op dagelijkse zaken) Rhenen als zijnde Grinnes of Grinnibus Latere interpretaties zijn: Grinnibus is Rossum (Bogaers), Grinnibus is Kerk-Avezaath (Jager), Grinnibus is Oss (Bruijnesteijn), Grinnibus is Hoogeloon (Rozemeijer), Grinnibus lag bij Gorinchem (Byvanck) of Grinnes was mogelijk toch Rhenen (H.Blankenberg). Met zo'n determinatie vervalt elke Nederlandse zekerheid. Die is er dan ook niet. Het is niet eens zeker of er in Rossum ooit een castellum heeft gelegen. Opgravingen bevestigen dit allerminst.

En een weg van Rossum naar de nabijgelegen forten bij Utrecht of Vechten, die er dan wel gelegen moet hebben, is nooit iets van aangetoond. Net zo min van een weg van Rossum over Brabant naar Tongeren die wel verondersteld wordt, maar onvindbaar is.

De mythe versterkt.....
Op de kerk van Rossum wordt op een plakette de mythe versterkt met de mededeling dat Julius Caesar daar gevochten heeft tegen de Germanen. Kwamen die dan uit het zuiden? Van de aanwezigheid van Julius Caesar in België is al nooit iets gebleken, laat staan dat hij vanuit Amiens waar hij verbleef, België over zou slaan en plots in Nederland in Rossum aan de Waal te verschijnen.
Dit verhaal is door prof.Nico Roymans in het leven geroepen, dat geheel berust op ondeskundig gefantaseer. Onbegrijpelijk dat men deze professor blijft geloven in zijn fantasierijke dromen alsof het historische wetenschap zou zijn. Zie bij Julius Caesar was toch in Nederland?

Van Es noemt Rossum waarschijnlijk een belangrijk knooppunt van wegen. Echter van de meeste van deze wegen is nog geen centimeter teruggevonden. (Van Es, o.c. p. 106). Vanaf 70 n.Chr. heeft in Rossum naar alle waarschijnlijkheid een militaire nederzetting gelegen. Naar de vorm kan men slechts gissen.. De muntvondsten vormen een aanwijzing dat de (militaire) bewoning hier al eerder, in de eerste helft van de eerste eeuw, begon (Van Es, o.c. p. 110). Er is in Rossum ook een laat-Romeinse nederzetting verondersteld. Bij Rossum is zelfs de militaire functie nog voor discussie vatbaar (Van Es, o.c. p. 122). Rossum heeft nogal wat laat-Romeinse munten opgeleverd. Dit leidt tot de veronderstelling dat hier in de 4e eeuw nog werd gewoond, maar niet noodzakelijkerwijs tot de conclusie dat die nederzetting een militaire, laat staan een castellum was. En zelfs al lag er een castellum bij Rossum, dan nog is er geen noodzaak aan te nemen dat dit een schakel was in een gesloten keten van forten langs de Waal of Maas. (Van Es, o.c. p. 127)

Bij Rossum heeft een belangrijke Romeinse nederzetting gelegen. Waarschijnlijk heeft er een Romeinse weg gelopen in de richting van Rossum. (Byvanck, o.c. p. 353 e.v.). Byvanck kwam op de locatie Rossum aangezien hij daar de samenvloeiing van Maas en Waal plaatst, genoemd in de Opstand van de Bataven. Dat deze determinatie niet klopt mag blijken uit het voorgaande en het vervolg van dit verhaal. Arenacum en Vada, genoemd in direct verband met Grinnes, zijn in Nederland nooit geïdentificeerd. Byvanck komt er feitelijk niet uit en merkt op dat "Wanneer men aanneemt dat te Rossum de plaats Grinnes lag, zoals men gewoonlijk denkt, dan zou men de gegevens van de Peutingerkaart als volgt moeten verbeteren: Caspingio -XII - Grinnibus - XVIII - Noviomagi (Byvanck, o.c. p. 389). Ofwel slechts door de gegevens van de Peutingerkaart te veranderen komt hij er een beetje uit. Het is een overduidelijke aanwijzing dat de Peutingerkaart geen betrekking op Nederland heeft.

Bechert schrijft dat de identificatie van Rossum als Grinnes veel waarschijnlijker is (dan Empel, red.) en steunt op de vermoedelijke weg die langs de zuidoever van de Waal gelopen moet hebben. In de uiterwaarden zijn vondsten gedaan van talrijke bouwfragmenten, dakpannen met militaire stempel, aardewerk en munten. Die wijzen erop dat in Rossum een castellum lag. In Rossum moet ook een 4e eeuwse versterking, mogelijk een burgus, gelegen hebben. Het was een plek van groot strategisch belang, omdat hier Maas en Waal zeer dicht bij elkaar komen en vermoedelijk op deze plaats een weg vanuit Tongeren het limesgebied bereikte (Bechert, o.c. p. 72).
De te Rossum tot nu toe aangetroffen sporen en vondsten laten nog geen definitieve conclusies toe (Bechert, o.c. p.27).

Tenslotte maken we nog melding van een mogelijke militaire nederzetting bij Rossum (Grinnibus). (Bron: R.Borman)
Meer meldt R.Borman niet over Rossum. Ofwel er is niets gevonden, er is slechts sprake van een mogelijkheid.

Ofwel: er is niets zeker en er is niets bewezen met de locatie Rossum! Kan het nog duidelijker aangetoond worden dan door de eigen Nederlandse historici, dat de Nederlandse interpretatie foutief is?