Worden we in de maling genomen?
In de traditionele opvattingen is Wijk bij Duurstede de plaats waar het uit de historische bronnen bekende Dorestad gelegen heeft. Sinds de grootscheepse opgravingen in de vorige eeuw heeft men alle vondsten in de richting van die vermaarde handelsstad geïnterpreteerd. Het is onmiskenbaar dat daarbij sprake is geweest van een tunnelvisie. Er moest en zou "bewezen" worden wat men met de opgravingen niet vond.
|
Dorestad, wereldstad in de Middeleeuwen.
In de traditionele opvattingen is Wijk bij Duurstede de plaats waar het uit de historische bronnen bekende Dorestad gelegen heeft. Sinds de grootscheepse opgravingen in de vorige eeuw heeft men alle vondsten in de richting van die vermaarde handelsstad geïnterpreteerd. Het is onmiskenbaar dat daarbij sprake is geweest van een tunnelvisie. Er moest en zou "bewezen" worden wat men met de opgravingen niet vond.
Hieronder volgen allerlei argumenten waarmee men meende te kunnen bewijzen dat de gevonden nederzetting in Wijk bij Duurstede, het vermaarde Dorestad was. In de tweede kolom het vanzelfsprekende commentaar (met dank aan enkele nuchtere belangstellenden op internet). We hanteren hieronder de naam Dorestad waar het om de feitelijke informatie uit de geschreven bronnen gaat.
| De algemene opvatting. | Commentaar. |
| Strategisch gepositioneerd met een langerekte haven was Dorestad een handelsknooppunt in vroegmiddeleeuws Europa.
| Wijk bij Duurstede strategisch gelegen? Het betekent een omweg als je vanuit Engeland met Frankrijk handelt. Dan kom je niet in Wijk bij Duurstede en vaar je zeker niet over een kronkelige en onbedijkte rivier door een waddengebied. Onzin dus. Ook een langerekte haven is zeer onpraktisch als het om centraal georiënteerde handel gaat. De zogenaamde handel met Scandinavië is een farce. De oudste sporen van menselijke activiteiten stammen er uit de 10e eeuw. De zogenaamde handel met Duitsland ging juist naar Wijk bij Duurstede toe en bestond hoofdzakelijk uit aardewerk en hout voor plaatselijk gebruik. De datering van de fabricage van dit aardewerk in Duitsland ligt een eeuw later dan de aankomst er van in Wijk bij Duurstede. Hoe dat kan? Hier worden we dus grandioos in de maling genomen door de Nederlandse historici en archeologen. |
| Dorestad was een grote en belangrijke plaats met vele kerken (er worden er wel 55 a 60 genoemd), enkele kloosters, veel geestelijken, bedelaars en armoedzaaiers.
| In Wijk bij Duurstede heeft men op grond van begraafplaatsen en gevonden skeletten een inwonertal berekend. Het zouden er enkele duizenden zijn. Maar ook hier ging men in de fout. Niet elke dode zal een inwoner van Wijk bij Duurstede geweest zijn. Wat te denken van berovingen, ontvoeringen, moordpartijen waarbij de doden in een massagraf begraven werden? De vernietiging van de nederzetting te Wijk bij Duurstede (Munna) in de 1018 zal met het nodige bloedvergieten gepaard zijn gegaan. |
Op de site [www.knob.nl] stond het volgende:
Dorestad, wereldstad in de Middeleeuwen.
In de tijd van Karel de Grote lag op de plaats van het huidige Wijk bij Duurstede de grootste en rijkste stad van Nederland: Dorestad. In Wijk bij Duurstede vonden in de 20ste eeuw de grootste opgravingen in Nederland plaats die enkele decennia in beslag namen. De bijzondere vondsten, waaronder luxe glaswerk, sieraden, wapens en duizenden skeletten, vormen binnen het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) een topcollectie van enkele tienduizenden objecten, die nu ontsloten wordt. Dr. Annemarieke Willemsen - conservator Middeleeuwen van het RMO - brengt een schat aan archeologische, historische en kunsthistorische informatie samen tot een prachtig geïllustreerd en toegankelijk lees- en kijkboek, getiteld Dorestad. Een wereldstad in de Middeleeuwen. Het boek verschijnt bij Uitgeversmaatschappij Walburg Pers te Zutphen en zal op donderdag 16 april 2009 in het RMO worden gepresenteerd bij de opening van de gelijknamige tentoonstelling die te zien is tot en met 1 november 2009.
Strategisch gepositioneerd, met een langgerekte haven en een paar duizend inwoners was Dorestad een handelsknooppunt in vroegmiddeleeuws Europa. Er werden Rijnwijn, Italiaans glas, Frankische zwaarden en Scandinavisch bont verhandeld, maar ook manuscripten, jachthonden en slaven. Op de markt wisselde men mode, gebruiken en ideeën uit. Het leven in Dorestad had internationale allure. De hier geslagen gouden en zilveren munten zijn in heel Europa teruggevonden. Dorestad speelde ook bij de verspreiding van het christendom een belangrijke rol. De grote 'fibula van Dorestad' , een schitterende gouden broche, vol met christelijke symboliek, ingelegd met almandijn, parels en gekleurd glas, verbindt de stad met het hof van keizer Karel de Grote. Tussen 834 en 863 werd Dorestad bijna ieder jaar aangevallen door Vikingen. Uiteindelijk verzwakte de stad, mede door de politieke onrust en het steeds nattere landschap. In de 9de eeuw verdween Dorestad van de kaart, om pas in 1840 opnieuw ontdekt te worden.
Kunsthistorica en archeologe dr. Annemarieke Willemsen (1969) is conservator Middeleeuwen van het Rijksmuseum van Oudheden. Eerder publiceerde zij onder andere over de Vikingen in Nederland.
Annemarieke Willemsen, Dorestad. Een wereldstad in de Middeleeuwen, Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, rijk geïllustreerd in kleur, genaaid gebonden, ISBN 978.90.5730.627.3, prijs € 29,95 - 192 pagina's.
Tot zo ver het citaat.
Een kritisch lezer van dit bericht plaatste er de volgende opmerkingen bij:
1- Dit bericht is overgeschreven van een persbericht. Foei, KNOB. Waar is jullie eigen onafhankelijke kritische geest? Of is napapegaaien regel en wet bij de KNOB?
2- Hoezo lag Dorestad op de plaats waar nu Wijk bij Duurstede ligt? De bronnen vermelden dat Dorestad zo'n vijftig kerken had. Nou, men heeft in Wijk veel opgegraven maar geen kerken. Daar gaat dus de mythe dat Wijk ooit Dorestad was.
3- Bovendien vielen de Noormannen NW-Frankrijk aan. Ken de bronnen, KNOB. Dus Dorestad dat door de Noormannen werd aangevallen, lag niet in Nederland maar in NW-Frankrijk. Bovendien zijn er geen sporen van de Noormannen opgedolven in Wijk. De KNOB en mevrouw Willemsen nemen ons in de maling. De Noormannen zijn in de negende eeuw nooit in het natte Nederland geweest.
4- En dan die fibula (een brochespeld). Hoezo christelijk? Achies, omdat er een kruis op staat? Nou, de heidense Kelten bijvoorbeeld gebruikten ook kruisen als versiering. Kortom, men neemt ons ook hier in de maling. En hoezo vormt die fibula een link met het hof van Karel de Grote? Omdat in dat hof ook fibulae werden gedragen? Tja, zo lust ik er nog wel één.
5- Bovendien resideerde Karel de Grote nooit in Nijmegen maar in Noyon. Maar ook wat betreft Noyon kennen Willemsen en de KNOB blijkbaar de primaire schriftelijke bronnen niet. Er was maar één Noviomagus waar Karel de Grote resideerde, en dat Noviomagus was altijd het Franse Noyon en nooit Nijmegen. En dat Noyon werd ook de Noormannen aangevallen. Maar de Noormannen vielen nooit Nijmegen aan. Er zijn geen sporen van Noormannen te Nijmegen opgegraven.
6- Lag Wijk strategisch gepositioneerd? Hoe komt men daar nu weer op? Het lag juist niet strategisch. Je komt uit Engeland en wil met Frankrijk handelen, vaar je dan eerst over kronkelende want onbedijkte rivieren naar het verre Wijk? Alweer nemen Willemsen en de KNOB ons fors in de maling.
7- Er zouden bont, manuscripten en slaven in het te Wijk opgespitte lintdorp zijn verhandeld volgens de KNOB en mevrouw Willemsen. Hoe weten ze dat ???? Dankzij hun koffiedik? Zijn er manuscripten opgegraven? Zou ja, welke? Ben zeer benieuwd. Maar nee, er zijn geen manuscripten opgegraven. Willemsen en de KNOB doen aan duimzuigerij.
8- O, er werden ook nog eens ideeën uitgewisseld. Welke? Door wie? Kortom, al weer ongegronde en wetenschappelijk ongezonde speculaties.
9- En bont? Is er dan bont opgegraven? Welk bont? Nee, ook nu nemen Willemsen en de KNOB ons in de maling.
10- Het boekwerk (behorende bij de "gezellige" familietentoonstelling) is toegankelijk. Tja, men bedoelt in feite: het toontje is nogal infantiel en de inhoud is van het niveau TROS.
11- Noch mevrouw Willemsen noch de KNOB kennen blijkbaar de schriftelijke bronnen want in de tiende eeuw bestond Dorestad nog. Dus Dorestad verdween niet in de negende eeuw van de kaart. Wel is het zo dat Dorestad nooit op de kaart van Nederland aanwezig is geweest. In Dorestad vond er handel plaats tussen Engeland en Frankrijk en dus lag Dorestad niet in Nederland maar in Frankrijk tegenover Engeland.
12- Hoezo Vikingen? Kwamen de Vikingen niet pas ruim een eeuw later? Gaat het niet om Noormannen uit Normandië? Noormannen die alles te zoeken hadden in NW-Frankrijk, waar Dorestad lag, maar niets in Nederland, waar Dorestad niet lag.
13- Het landschap werd natter. Klopt niet helemaal. Het landschap was al zeer nat. Laag Nederland was een waddengebied. Dus zouden die zogeheten aanlegsteigers (zie het "toegankelijke" boek) geen resten van paalwoningen kunnen zijn?
14- Kortom, een hoop op hol geslagen hineininterpretaties van de kant van Willemsen en de KNOB. Eigenlijk word je als burger lelijk, zelfs schandalig, in de maling genomen. Mag dat zomaar, meneer Plasterk?
Over de tentoonstelling in het Rijksmuseum van Oudheden en het erbij verschenen persbericht schreef een kritische bezoeker en lezer het volgende:
Wijk bij Duurstede was nooit het oude Dorestad.
Enkele argumenten:
1- Dorestad had kerken maar in en bij Wijk bij Duurstede zijn nooit oude kerken opgegraven.
2- Dorestad had een omwalling. Die omwalling is nergens te zien in het opgegraven lintdorp bij Wijk bij Duurstede
3- Dorestad werd vaak door de Noormannen aangevallen. Zelfs de samenstelster van de expositie over het Wijkse lintdorp vond geen sporen van die aanvallen. Geen wonder. Want de Noormannen hielden niet huis in Midden-Nederland maar in NW-Frankrijk. Lees de oude schriftelijke bronnen er maar op na.
4- Het opgegraven lintdorp was geen stad, geen christelijk Dorestad, maar een lokaal heidens dorp van locale vissers, boeren en handelaartjes. Op zich zeer interessant. Maar geen Dorestad.
5- Uw artikel is slechts een navertelling. Geen eigen kritische verwerking. Jammer.
Wilt U de ware geschiedenis over Dorestad lezen? Schaf het boek "De Ware Kijk Op" of "De Bisschop van Nijmegen" aan en oordeel zelf.
|