Inleiding in de Historische Geografie van Nederland.

De vaderlandse geschiedenis blijkt 'een groot vertelboek' vol met mythen, legenden en sagen.

Om de fouten in de traditionele vaderlandse geschiedenis aan te tonen hoef je niet eens bij Albert Delahaye te rade te gaan. Lees eens wat de vaderlandse historici er zelf over schrijven. De geschiedenis wordt door hen al zodanig ondergraven dat er weinig van overblijft. Lees meer bij Citaten.

Hoe weten we of de geschiedenis zich heeft voorgedaan zoals de historici het beschrijven?
Door de bronnen erop na te slaan en te bekijken wat hun argumenten ('bewijzen') zijn voor hun opvattingen. En dan valt het nogal tegen. Bestudeer je de argumenten en ga je terug naar de eerste vermeldingen van een gebeurtenis, dan komt men steeds terecht in de 16e en de 17e eeuw toen notabelen die wat Latijn kenden, in de klassieke teksten meenden te lezen wat zij vervolgens als onweerlegbare feiten presenteerden. Wat niet begrepen werd liet men eenvoudig weg onder het mom van 'vervalsing'. Wat niet pastte bij eerdere opvattingen liet men eveneens gewoon maar weg. Naschrijverij deed de rest. Echter, de logica en de samenhang wijzen ons de weg naar de ware geschiedenis. We lichten het toe.

Naschrijverij.
Onder naschrijverij verstaan we dat historici bepaalde opvattingen hanteren en daarbij verwijzen naar een 'voorganger'. Men gaat niet na waar die voorganger zijn opvatting precies vandaan heeft gehaald, maar men gaat ook niet op zoek naar de bron waar die voorganger naar verwezen zou hebben. Vaak gaat een bepaalde opvatting van historicus op historicus over, zonder dat men elkaars standpunten controleert. Leest men wat in de bron zelf staat, dan blijkt daar soms heel wat anders te staan dan wat de historici ervan gemaakt hebben. Daarnaast blijkt het vertalen van de teksten, die steevast in het Grieks of Latijn staan, ook vaak verdwalen te zijn. Lees meer bij "Vertalen".
En bij die verwijzingen blijkt dat je alles, ja inderdaad alles moet controleren. Veel verwijzigen zijn onjuist, onvolledig of gewoon fout. Men geeft boeken aan die in de literatuurlijst ontbreken, men verwijst naar een verkeerde bladzijde, maar wat erger is: waar de voorganger nog spreekt over 'mogelijk' wordt bij de naschrijver een voldongen feit.

Logica.
De logica geeft soms een heel ander beeld van de geschiedenis. Als Caesar vanuit het Eiland van de Bataven oversteekt naar Brittannia, dan kan dat niet vanuit de Betuwe geweest zijn, zeker niet als vermeld wordt dat je vanuit het Eiland van de Bataven 'de overkant' kunt zien. En die overkant kun je maar op één plaats in Europa zien: aan de Kanaalkust bij Cap Griz-Nez en Cap Blanc-Nez. Zie bij "Logica". De geografische omstandigheden laten sommige traditionele opvattingen niet toe. In een overstroomd gebied kan men nu eenmaal niet wonen al is de hoogte van het water maar enkele decimeters. Men kan ook niet een bisschop laten resideren in een stad die nooit een bisschopszetel heeft gehad, zoals in Nijmegen gebeurd is met bisschop Harduinus van Noyon, of in een stad die op het moment van de bisschopszetel niet eens bestond, zoals Utrecht. Lees meer over de bisschop van Nijmegen.

Samenhang.
Logica en samenhang zijn vaak sterk verweven. De samenhang in verschillende teksten geven uitsluitsel over de ware toedracht van de geschiedenis. Bij invallen van de Noormannen in Noviomagus kun je dat niet in Nijmegen plaatsen als in een andere tekst over dezelfde gebeurtenis staat dat de Noormannen in Francia aan het plunderen zijn en in een derde tekst dat zij Noviomagus bereiken via de Seine en Oise. Dan betekent Noviomagus niet Nijmegen maar Noyon. Lees meer over "Samenhang".

De Archeologie.
En dan blijft steeds de vraag of de archeologie de bevindingen van de teksten bevestigt. Dan stuit men op een van de grootste mysterisch in de 'vaderlandse' geschiedenis.
Juist waar dat nodig is ontbreken de archeologische bewijzen, die men wel vindt op plaatsen waar men dan weer de teksten mist. Grote historici als Alexander Byvanck en Theodor Mommsen schreven het al: "De geschiedenis kan pas vastgesteld worden als de teksten overeenkomen met de archeologische vondsten, of omgekeerd, als de archeologische vondsten overeenkomen met de teksten".
En dat blijkt in Nederland meer niet dan wel het geval te zijn. In de geschreven bronnen komen meer dan drieduizend (3000!!) namen van plaatsen voor die vóór de 10de eeuw bestaan hebben, maar in Nederland onvindbaar zijn. Lees meer bij onvindbare plaatsen en bij archeologie.

Lees meer over....... "Vraagstukken in de Historische Geografie van Nederland"

Naar de beginpagina.

Naar de volgende pagina.

Lees meer over .... Karel de Grote , St.Willibrord , St.Bonifatius , Noormannen , Romeinen , Teksten , Akte uit 777 , Deplacements , Archeologie , Transgressies .