Terug naar de beginpagina. Naar het overzicht in het kort.

Monumenten van Romeins Nederland (2008).



Monumenten van Romeins Nederland bevat een overzicht van bijzondere archeologische vindplaatsen uit de Romeinse tijd. Het zijn (inter)nationaal erkende objecten en gebieden die een wezenlijke lacune opvullen in het huidige bestand van beschermde archeologische monumenten, vooral daar waar het gaat om elementen van de militaire infrastructuur langs de limes, de noordgrens van het Romeinse Rijk.

Door de verscheidenheid aan typen en geografische ligging vormen zij een veelzijdig beeld van Nederland tijdens de Romeinse expansie.
Het betreft zowel de resten van het aquaduct van Groesbeek, de forten (castella) van Utrecht (Domplein) en Woerden, het kampdorp van Leiden-Roomburg, als een deel van de grensweg en een scheepswrak bij De Meern.
Op het eerste gezicht is er soms weinig op de plek te zien. "Daarom zou ik willen", aldus minister Plasterk in het voorwoord, "dat meer mensen ons landschap leren 'lezen'. Het is waardevol als je eigenaardigheden van het terrein of bijzonderheden in je eigen omgeving kan herkennen. Het vertelt het verhaal van die plek: die lichte glooiing in het weiland, dat lager gelegen dal, die historische sporen in het buitengebied. "

Auteurs van dit boek: Jos Bazelmans, Fred Brounen, Tessa de Groot, Iepe Roorda, José Schreurs, Peter Schut en Jos Stöver.
Eindredactie: Mieke Bus, Ben de Vries.
In dit boek komen de volgende archeologische 'monumenten' aan de orde: Groesbeek (water voor de castra), Elst (Hercules in de kerk), Utrecht (van legerkamp tot bisschopszetel), Leidsche Rijn (wonen langs de Limes, Romeinen op wacht, langs weg en water), Woerden (Romeinse sporen liggen op straat), Leiden (ontmaskering van Matilo) en Borgharen (Bobo in Borgharen).
Op Borgharen na gaat het verhaal over de Romeinse Monumenten langs de 'Limes', al kun je bij Groesbeek al een vraagteken plaatsen. Dat lag immers niet aan de LImes. Over Groesbeek kunnen we kort zijn: het daar 'opgegraven' aquaduct is volkomen nep, volgens eigen opvattingen van enkele onderzoekers. Zie Lachen met die Nijmegenaren.
Bekijk je dit overzicht dan is de 'oogst' erg schraal. Het gaat feitelijk om enkele Romeinse Monumenten tussen Utrecht en Leiden. Is er werkelijk niet meer?

Bekijkt men de kaart hieronder dan zou er toch meer te verwachten zijn van Romeinse Monumenten in ons land. Is in al die plaatsen niets gevonden? Of was het zo minimaal dat het in dit boek niet ter sprake is gekomen? (Klik op de kaart voor een vergroting).



Als we de genoemde 'monumenten' langslopen. dan blijkt de oogst nog schraler te zijn, dan wat uit de tekst zou blijken. Van slechts zeven (7!) plaatsen wordt iets meer verteld over de aanwezige monumenten. En daarvan is feitelijk in totaal niets meer te zien. Ja, enkele nagemaakte en vermoedelijke resten, zoals
  • (beek-)dalen in het Groesbeeks landschap,
  • een verhoging in het landschap (Leidsche Rijn),
  • een nagebouwd muurtje (Archeologiepark),
  • een stalen plaat in het gras (Leidsche Rijn,
  • contouren in het straatplaveisel (Woerden),
  • een sloot die men aanziet voor het kanaal van Corbulo (Leiden, Roomburg) en
  • een enigszins verhoogd landschap (Borgharen), waarvan de vraag is wat er Romeins aan is?

    Blijft over de Gallo-Romeinse resten onder de kerk van Elst en onder het Domplein in Utrecht. Ook niet echt zichtbaar in het landschap.

    Conclusie: Het boek geeft feilloos aan dat er van Monumenten in Romeins Nederland niets te zien is. Ofwel: het heeft niets voorgesteld en stelt nog steeds niets voor.

    Het is precies wat W.A. van Es in 1981 al schreef: "Romeins in Nederland is allerminst van internationale allure geweest. Het is ook nimmer de eer van een colonia waardig geacht!"

    Lees het boek "De Ware Kijk Op" voor alle teksten en oordeel zelf!

  • Terug naar de beginpagina. Naar het overzicht in het kort.