De kaart van de kustgebieden in het Holoceen bevestigen de transgressies en het onbewoonbaar zijn van het landschap genoemd onder A en B. Het op de kaart geprojecteerde 'Dorestad' lag dus in een overstromingsgebied.
Legenda 'Age of Channel Abandonment'.
De visie van Albert Delahaye.
De grootschalige overstromingen in het eerste millennium, transgressies genoemd, zijn niet te ontkennen. Het was de reden dat de Romeinen halverwege de derde eeuw uit Nederland vertrokken. Het wordt tevens aangetoond met de Romeinse relicten die soms tot wel 6 meter onder het maaiveld liggen en de ligging van de Brittenburg ver in zee. Wie de transgressies ontkent moet deze feiten dan eens op een acceptabele manier verklaren.
Allerlei studies tonen die overstromingen aan, evenals het ontbreken van een grote bevolking in die streken. Dat er altijd wel plukjes mensen rondgetrokken hebben zal niet ontkend worden. Het is de mens immers niet vreemd drooggevallen grond meteen in bezit te nemen. Maar een enkel graf of de vondst van enkele verplaatsbare objecten zoals munten en sieraden, tonen nog geen bewoning aan.
De transgressies zijn niet meer te ontkennen. Wie dat toch doet om 'de oude tradities te redden', houdt niet alleen zichzelf voor de gek, maar hindert ook het serieus historisch onderzoek.
Deze dataset (kaart hiernaast) bevat een nieuw landelijk overzicht van stuifzandvoorkomen en activiteit voor de periode ca. 5000 voor Chr tot ca. 1700 na Chr in Nederland. De dataset is gebaseerd op diverse overzichtsstudies, losse veldstudies en nieuwe gegevens.Omdat de mens een belangrijke rol speelde bij het ontstaan van stuifzanden in deze periode in Nederland, is dit nieuwe overzicht nuttig om het samenspel tussen mens en landschap in het verleden beter te begrijpen. De dataset bevat up-to-date informatie waaruit afgeleid kan worden wanneer en waar de mens het stuifzand zou hebben kunnen veroorzaakt en wanneer het stuifzand mogelijk een bedreiging vormde voor de landbouw of nederzettingen.
Deze dataset (kaart hierboven) en beknopte toelichting bevat de reconstructie van de ontwikkeling van het netwerk van stroomgordels in de Rijn-Maas delta in het Holoceen. Vanaf 9000 jaar geleden werden nieuwe riviertakken gevormd, weer verlaten en opgevolgd door jongere takken. Ook de mens heeft de vorming van het netwerk beïnvloed, in de jongste millennia. De zandbanen zijn hydrologische en archeologisch belangrijke elementen in de bovenste meters van de ondergrond van de delta. Het zijn zandige grondwatervoerende zandbanen die pakketten klei en veen in de delta versnijden. Deze vorm(d)en subtiel hogere ruggen in de van nature drassige delta, waarlangs bewoning zich concentreerde en verplaatste en van waaruit de ontginning begon.
Let vooral op de Legenda (Age of Channel Abandonment). Zie voor een vergroting in de kolom hiernaast.
Op de Universiteit Utrecht wordt sinds 1999 een GIS bijgehouden waarin de reconstructie van het riviernetwerk door de tijd wordt bijgehouden (K.M. Cohen, UU; Berendsen & Stouthamer, 2001; Berendsen, Cohen & Stouthamer, 2001; 2007). Anno 2012 baseert de kartering van beddinggordels zich op (i) boorgegevens, (ii) het actueel hoogtebestand Nederland (www.ahn.nl) en (iii) sedimentologische en geomorfologische interpretatie principes. De datering ervan volgt met name uit (i) 14=C dateringen, (ii) archeologische vondst complexen, (iii) historische bronnen, en (iv) geologische versnijdingsprincipes. De hier gedeponeerde versie is geproduceerd in 2011-2012. Het betreft een volledige herziening en aanzienlijke uitbreiding van het eerder gekarteerde gebied. Een valorisatie subsidie van NWO-ALW, aangevuld met financiering vanuit UU, TNO Geologische Dienst van Nederland en Deltares, hebben het herzieningsproject mogelijk gemaakt. De kaart volgt eerdere publieke versies (uit 2001) en interne versies van de UU (2003-2007) op.
-- REFERENCES --
Earlier versions / research history:
-Berendsen, H.J.A. & Stouthamer, E. (2000: Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 161: 311-335),
-Berendsen, H.J.A., Cohen, K.M. & Stouthamer, E. (2001: Maps and Cross-sections, Chapter and addendums in Berendsen & Stouthamer, 2001: Palaeogeographic development of the Rhine-Meuse delta, The Netherlands, Assen: Koninklijke Van Gorcum, 268 p.),
-Berendsen, H.J.A., Cohen, K.M. & Stouthamer, E. (2007: International Journal of GIS, 21:589-602.